Ilościowy pomiar poziomu beta-2-mikroglobuliny w surowicy i moczu

Beta-2-mikroglobulina jest białkiem występującym na powierzchni większości komórek jądrzastych. Stanowi ona lekki łańcuch kompleksu głównych antygenów zgodności tkankowej (HLA). Beta-2-mikroglobulina ze względu na niewielką masę cząsteczkową jest usuwana z krwi na drodze filtracji kłębuszkowej, ale następnie wchłaniana zwrotnie przez kanaliki cewek nerkowych i rozkładana do aminokwasów. W warunkach fizjologicznych z moczem wydalane są śladowe ilości.

Wysoki poziom beta-2-mikroglobuliny w moczu świadczy o dysfunkcji kanalików nerkowych. Z kolei w przypadku zaburzenia filtracji kłębuszkowej i niewydolności nerek dochodzi do wzrostu stężeń beta-2-mikroglobuliny w surowicy. W związku z tym parametr ten oznaczany we surowicy jest wykorzystywany w różnicowaniu uszkodzenia kłębuszków nerkowych od uszkodzenia kanalików nerkowych, a także w rozpoznawaniu wczesnego odrzutu przeszczepionej nerki.

Przy prawidłowej filtracji kłębuszkowej podwyższony poziom beta-2-mikroglobuliny w surowicy może być stosowany jako marker nowotworowy. Wysokie stężenie beta-2-mikroglobuliny koreluje z rozwojem chorób limfoproliferacyjnych, takich jak szpiczak mnogi, chłoniak B komórkowy, przewlekła białaczka limfocytowa B komórkowa, choroba Hodgkina czy makroglobulinemia Waldenstroma. Podwyższony poziom beta-2-mikroglobuliny w surowicy występuje również w chorobach autoimmunologicznych: w reumatoidalnym zapaleniem stawów oraz w toczniu rumieniowatym układowym.